1806-11-13 23:40:34
Emilia Plater
Emilia Broel-Plater herbu Plater (ur. 13 listopada 1806 w Wilnie, zm. 23 grudnia 1831 w Justianowie) – polska hrabianka kapitan Wojska Polskiego w czasie powstania listopadowego, córka hrabiego Franciszka Ksawerego i Anny von der Mohl.
1812-06-24 00:00:00
Wyprawa Napoleona na Moskwę
Inwazja na Rosję (1812), oficjalnie zwana Drugą Wojną Polską rozpoczęta 24 czerwca, zakończona około 25 grudnia 1812 roku. W historiografii rosyjskiej zwana Wojną Ojczyźnianą 1812 roku (Отечественная война 1812 года). Była decydującą dla losu dalszych wojen napoleońskich klęską Wielkiej Armii.
1822-08-05 23:40:34
Ballady i romanse
Manifest polskiego romantyzmu, umowna data rozpoczęcia romantyzmu w literaturze polskiej
1826-11-13 00:00:00
Sonety krymskie
Sonety krymskie – cykl 18 sonetów Adama Mickiewicza, stanowiących opis podróży poety na Półwysep Krymski latem i jesienią 1825. Wiersze napisane zostały w latach 1825-1826, wydane zaś w Moskwie w 1826 razem z Sonetami odeskimi oraz przekładem sonetu V (Widok gór ze stepów Kozłowa) na język perski w zbiorze pod tytułem Sonety. Utwory stanowią pierwszy cykl sonetów w literaturze polskiej, a także zapoczątkowały „sonetomanię” wśród pisarzy epok romantyzmu i Młodej Polski, który naśladowali oraz nawiązywali do dzieła Mickiewicza[1]. Wiersze zawierają motto pochodzące z West–östlicher Divan Johanna Wolfganga von Goethego („Wer den Dichter will verstehen, / Muss in Dichters Lande gehen[a]”) i dedykowane są „towarzyszom podróży krymskiej”
1830-11-29 23:40:34
Powstanie listopadowe, wojna polsko-rosyjska 1830-1831
polskie powstanie narodowe przeciwko Imperium Rosyjskiemu, które wybuchło w nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku, a zakończyło się 21 października 1831 roku[5]. Zasięgiem swoim objęło Królestwo Polskie i część ziem zabranych (Litwę, Żmudź i Wołyń). W rocznicę wybuchu powstania obchodzony jest Dzień Podchorążego. Po upadku powstania listopadowego cesarz Mikołaj I Romanow wypowiedział słowa: Nie wiem, czy będzie jeszcze kiedy jaka Polska, ale tego jestem pewien, że nie będzie już Polaków. Papież Grzegorz XVI potępił wybuch powstania jako zbuntowanie się przeciwko „legalnej władzy cara”.
1831-11-13 00:00:00
Reduta 4
Reduta nr 54 zwana potocznie Redutą Ordona – reduta wchodząca w skład pasu fortyfikacji z okresu powstania listopadowego z 1831 r., osłaniająca z odległości ok. 2 km z lewej strony główne umocnienie w rejonie – szaniec wolski nr 56. Jej obrona i wysadzenie zostały opisane w wierszu Adama Mickiewicza pt. Reduta Ordona, na podstawie opowiadania Stefana Garczyńskiego, naocznego świadka wydarzenia. Decyzją 1205/2015 Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z 16 listopada 2015 Reduta Ordona została wpisana do rejestru zabytków nieruchomych.
1832-11-13 00:00:00
Śmierć pułkownika
Śmierć pułkownika – wiersz Adama Mickiewicza poświęcony Emilii Plater, bohaterce powstania listopadowego. Utwór jest zbudowany z pięciu zwrotek. Trzy z nich mają po osiem wersów, czwarta ma ich siedem, a ostatnia tylko pięć. Rymy układają się w schemat kryżowy. Wiersz jest napisany dziesięciozgłoskowcem o rytmie anapestycznym (ssSssSssSs). Dopiero w ostatniej zwrotce poeta odkrywa, że umierający pułkownik to kobieta. Lecz ten wódz, choć w żołnierskiej odzieży, Jakie piękne dziewicze ma lica? Jaką pierś? – Ach, to była dziewica, To Litwinka, dziewica-bohater, Wódz Powstańców – Emilija Plater!
1832-11-13 00:00:00
Reduta Ordona
Reduta Ordona – wiersz Adama Mickiewicza powstały w Dreźnie w 1832. Jest opisem obrony Warszawy przed Rosjanami podczas powstania listopadowego, we wrześniu 1831 przez załogę Reduty 54, gdzie dowódcą artylerii był Julian Ordon. Utwór powstał na podstawie relacji uczestnika tych wydarzeń, przyjaciela poety, Stefana Garczyńskiego, który wydał ten wiersz w Paryżu w 1833. W scenie finałowej Ordon, nie chcąc oddać wrogowi amunicji, wysadza się wraz z całym jej składem w powietrze. Jest to wersja Adama Mickiewicza, gdyż w rzeczywistości Ordon przeżył pogrom, a swoje życie zakończył popełniając samobójstwo na emigracji we Włoszech. Sam Ordon spotkał się z Mickiewiczem w październiku 1855 roku w Burgas. Opinia o wysadzeniu reduty nr 54 przez Ordona była długo kwestią bezsporną. Pierwszą rysą w tym rycerskim rapsodzie było zjawienie się żywego Ordona, który po długiej tułaczce na obczyźnie zjawił się w kraju i począł sam pogłoski o swym czynie i zgonie prostować i za każdym razem szczegóły odmiennie przedstawiać. Skrupulatne badania K. Bartoszewicza, oparte tak na sprzecznościach wynurzeń Ordona, jak na zeznaniach gen. Mierosławskiego (Bitwa warsz. Poznań 1887), a wreszcie na kategorycznym stwierdzeniu gen. Lewińskiego, zastępcy szefa sztabu, gen. Prądzyńskiego, zdegradowały ostatecznie Ordona z roli „patrona szańców”
1834-11-01 00:00:00
Pan Tadeusz czyli ostatni zajazd na Litwie.
Historia szlachecka z roku 1811-1812 we dwunastu księgach wierszem. Akcja utworu rozgrywa się przed wyprawą Napoleona na Rosję -1812 r.