1863

Gantoise start als turnclub

Gymnastiekleraar Gustave De Kryger (1825-1882) enthousiasmeert zijn leerlingen om deel te nemen aan een groot turnfeest te Luik. Ze schrijven zich in als Société Gantoise de Gymnastique. De Kryger is een bemiddeld man die in 1868 kapitein van de Gentse Burgerwacht wordt en in 1880, tot aan zijn overlijden, deken (doyen) van de oudste Gentse schermvereniging, de Sint-Michielsgilde.

1864

Vlag

1 Jan 1864

Te duur voor het gewone volk

Officiële oprichting van de Société Gantoise de Gymnastique. Leden betalen 24 frank en moeten een witte uniformbroek met blauw hemd aanschaffen. Gustave Descamps, eigenaar van een rijstpellerij, wordt voorzitter. Stichter Gustave De Kryger wordt directeur turnen. De vereniging heeft als motto ‘Hebt vertrouwen in u zelven’. De bemiddelde Gentenaar kan er drie avonden per week turnen.

6 Augustus 1865

Turnbond

De Gantoise legt, samen met nog enkele Belgische turnverenigingen, in het Casino du Beau Mur in Luik de basis van de Belgische Turnbond.

1868

Turnbondsfeest

De organisatie van het derde Turnbondsfeest wordt aan de Société Gantoise de Gymnastique toevertrouwd. De deelnemers kunnen er zowel kunstwerken als medailles winnen.

20 Okt 1870

Volksjongens

De Société Gantoise de Gymnastique geeft een groot turnfeest. Volksjongens mogen gratis deelnemen. De kosteloze cursussen die vanaf dan worden gegeven, zijn een enorm succes.

1 Mei 1871

Gymnastische Volksmaatschappij

De gratis lessen voor volksjongens worden geofficialiseerd onder de naam Gymnastische Volksmaatschappij van Gent. Het motto is ‘werken is nooit verloren’. De vereniging promoot de turnsport via gedisciplineerde oefeningen en krijgskunsten. Voor dat laatste is er een wapensectie.

Mei 1873

Strubbeling

De Société Gantoise besluit dat de Gymnastische Volksmaatschappij haar turnzaal niet langer mag gebruiken. Die neemt daarop haar intrek in café ’t Rabot. De plooien worden echter al vlug gladgestreken, want ze organiseren samen opnieuw turnfeesten ten voordele van de Gentse liefdadigheidsorganisaties en turnen allebei terug in de stedelijke turnzaal.

15 Februari 1874

Tweedracht

De Cercle Gymnastique de Gand splitst zich na een discussie af van de Gantoise. De voorzitter en de stichter richten de Cercle op met als lijfspreuk ‘Help u zelf’. Victor Cottignie, een lakenkoopman, wordt de nieuwe voorzitter van de Gantoise.

20 Jul 1878 - 22 Jul 1878

11e Turnbondfeest

De Société Gantoise organiseert, ondanks de strubbelingen, samen met de andere Gentse Turnclubs (Cercle Gymnastique, de Gymnastische Volksmaatschappij, de Club Gymnastique en Vrijheidsliefde) het 11e Turnbondsfeest.

1 Sep 1880

Savate

M. Maréchal, een lesgever bij het 14e Linieregiment, start met lessen Frans boksen of savate. Savate is een mengvorm van diverse vechtsporten.

November 1880

Nieuwe voorzitter

Charles-William Marinx, de nieuwe voorzitter van de Gantoise, is afkomstig uit Londen. Hij is brouwer en eigenaar van een stoomkatoenweverij, en wordt in 1884 liberaal gemeenteraadslid. Marinx zetelde al bij de stichting in 1864 in de Gantoise als ondervoorzitter. Hij maakt een einde aan de afscheuring van de Cercle Gymnastique en brengt de leden opnieuw onder in de Gantoise.

Juli 1883

Turnbondsfeest

Het is opnieuw de beurt aan de Gentse turnverenigingen om het Turnbondsfeest te organiseren, de vijftiende editie intussen.

Juli 1889

Zilveren jubileum

Tijdens het 19e Turnbondsfeest wordt de 25e verjaardag van de Société Gymnastique La Gantoise gevierd. De Stad Gent kent een subsidie toe om een groot turnfeest te organiseren op het Sint-Pietersplein. De Gantoise organiseert demonstratiewedstrijden tennis om deze nieuwe sport bekendheid te geven. Ze krijgen daarvoor de medewerking van Engelse spelers uit Kortrijk.

10 Mei 1891

20 jaar Gymnastische Volksmaatschappij

Voor haar 20e verjaardag organiseert Gymnastische Volksmaatschappij voor de leden van de Gantoise een groot turn- en wapenfeest.

10 September 1891

Association Athlétique La Gantoise

De populariteit van het turnen slonk en steeds meer leden verlieten de Société Gantoise de Gymnastique. De club fuseert daarop met de Association Athlétique. Die was op 12 januari 1890 ontstaan uit een samensmelting van verschillende Gentse loopclubjes die in de jaren 1880 waren opgericht. De nieuwe Association Athlétique La Gantoise (AAG, in de volksmond den Agé) telt 200 leden. Het doel is ‘het beoefenen van alle openluchtsporten om fysieke kracht te ontwikkelen, zoals loopwedstrijden, fietskoersen, voetbal, lawntennis, jeu de paume, schaatsen … en het beoefenen van gymnastiek en schermen’. Voor de verschillende sporttakken worden bestuurlijke afdelingen opgericht. De turnzaal aan de Lindenlei wordt behouden en clublokaal wordt café Gambrinus in de Vlaanderenstraat. Leden van de Gantoise worden ’s morgens in de zoo toegelaten om er te lopen. Het lidgeld bedraagt nog maar de helft van dat in 1864: 12 frank.

Oktober 1891

Product placement

Op vraag van fietsenfabrikant Edgard Van de Putte richt de Gantoise een wielerafdeling op. De fiets is nog een speeltje van de gegoede bourgeoisie en wordt pas na 1900 gemeengoed. Op 10 juli vaardigt de politie een reglement uit waarin bepaald wordt waar en wanneer er in Gent mag gefietst worden. Het reglement wordt bij het jaarverslag van de Gantoise gevoegd. De wielerafdeling wordt lid van de in 1882 opgerichte Ligue Vélocipédique Belge.

1892

Eerste voorzitter

Léon Dams wordt directeur van de section pédestre. Hij blijft dat tot 1904.

Maart 1892

Eerste Belgisch kampioen

Jacques Feyerick wordt Belgisch kampioen op de 110 meter horden.

24 Mei 1893

Leerlingenafdeling

Er wordt een afdeling voor leden jonger dan 18 jaar opgericht, de membres élèves. Ze betalen 6 frank lidgeld.

19 December 1893

Ligue Pédestre Belge

De Gantoise is sinds de fusie in 1891 een van de snelst groeiende sportverenigingen. De Brusselse Athletic and Running Club ziet haar positie in Fédération Belge des Sociétés de Courses à Pied bedreigd en probeert de Gantoise zo veel mogelijk te boycotten. Na ruim een jaar tegenkanting besluit de Gantoise zelf een federatie op te richten: de Ligue Pédestre Belge.

1 Juli 1894

Vlag

De nieuwe vlag van de afdeling wielrennen wordt feestelijk ingewijd.

Juli 1894

Internationale meeting

De Gantoise organiseert de eerste internationale meeting van de Ligue Pédestre Belge op het Sint-Pietersplein in Gent.

1895

De Velodroom

De Velodroom aan de Godshuizenlaan komt in handen van de Gantoise. Oprichter Société du Vélodroom Gantois slaagde er niet in om het complex rendabel te exploiteren. Voortaan staat de velodroom dagelijks open voor de leden van de club. Die kunnen er wielrennnen, tennissen, lopen of croquet en golf spelen. Voetballen – op dat moment nog ongereglementeerd – doen ze op het Sint-Denijsplein.

30 Maa - 31 Maa

Buffalo Bill

William Cody, beter bekend als Buffalo Bill, geeft voorstellingen in de Cirk Lenca op het Sint-Pietersplein. Op 28 maart kondigt De Gazette van Gent aan dat hij een wedstrijd organiseert tegen wielrenner Gustaaf Stragier. De inzet is 2000 frank. De wedstrijd wordt op zaterdag en zondag 30 en 31 maart gereden in de Velodroom. De eerste dag wint Stragier in zijn blauwwit gestreepte tricot. Op zondag wordt de wedstrijd verdergezet, maar Stragier stopt ermee omdat hij te horen krijgt dat de Belgische Wielrijdersbond hem dreigt te schorsen.

1895

Medeoprichter van de Belgische Voetbalbond

Den Agé is een van de oprichters van de Union Belge des Sociétés de Sports Athlétiques, de voorloper van de Koninklijke Belgische Voetbalbond. Alle andere stichtende clubs komen uit Brussel. De bond regelt zowel voetbal, atletiek, cricket als wielrennen. De Gantoise kan bij gebrek aan leden-voetballers wel nog niet deelnemen aan de eerste voetbalkampioenschappen.

6 April 1896

Toen al

De Gantoise neemt deel aan een fietsmanifestatie in Lokeren voor betere wegen.

1899

Geld in het laatje

Den Agé organiseert heel wat activiteiten om de kas te spijzen: democratische soupers, dansavonden, park- en schaatsfeesten, concerten, excursies … Daarnaast krijgt de vereniging, onder meer dank zij Gantoise-lid en schepen Octave Bruneel, subsidies van de Stad Gent.

Juli 1899

Turnbondsfeest

Het 25e Turnbondsfeest wordt in Gent gevierd.

31 Oktober 1900

Voetbal pompt nieuw bloed in club

De voetbalafdeling wordt officieel opgericht. Vanaf nu wordt er volgens de regels gespeeld. Het voetbal moet voor een nieuw elan zorgen. Dat is hard nodig, want het gaat bergaf met de Gantoise: de club telt nog maar een honderdtal leden. Het kost wel wat moeite. Ouders verzetten zich immers tegen de nieuwe sport, ze vinden die te bruut voor hun zonen. Het eerste jaar telt de afdeling met moeite elf spelers, maar door de bevlogenheid van Hector Priem, Auguste en Jules Van de Kerckhove, Alfred Vercoutere en Jules Otten, groeit ze langzaam maar gestaag.

1 November 1900

Het Carpentierplein

Op Allerheiligen, een dag na de stichting van de voetbalafdeling, vindt de eerste training plaats op het Carpentierplein. Het plein is genoemd naar Gantoise-lid Victor Carpentier, liberaal gemeenteraadslid en industrieel, die een braakliggend terrein tussen de Kortrijksesteenweg, de Clementinalaan, de Oostendestraat en de Astridlaan ter beschikking stelt van de club. In het café La Demi Lune ertegenover kunnen de spelers zich omkleden en krijgen ze het eerste voetbalreglement. Geneeskundestudent Hector Priem wordt kapitein.

15 November 1900

Eerste match en eerste overwinning

De eerste match tegen Omnium Sporting Club wordt verloren met 2-0, maar in de terugmatch, veertien dagen later, wint de Gantoise voor het eerst: 2-0.

1900

Floret, degen en sabel

De Gantoise richt een aparte afdeling schermen op.

30 december 1900

Eerste derby tegen Racing

Racing Club Gantois, gesticht op 1 april 1899, daagt de nieuwe voetbalploeg onmiddellijk uit voor een match tegen het tweede elftal. Maar de Gantoise wil tegen het eerste elftal spelen. Racing wint de eerste derby met 10-0. Na het verlies is de ontgoocheling zo groot dat er zelfs even aan wordt gedacht om de voetbalploeg op te doeken.

31 Januari 1901

Kampioenschap van Vlaanderen

De Gantoise vraagt, samen met Club Brugge en Cercle Brugge, om een voetbalkampioenschap van Vlaanderen te organiseren. De eerste jaren speelt de club tegelijk in het kampioenschap van Vlaanderen én in de tweede divisie van het Belgisch kampioenschap.

1901

De eenzame fietser

Beetje bij beetje verlaten de leden van de wielerafdeling de club. Ze bestaat enkel nog uit ondervoorzitter Georges D’Hondt en drie wielrenners. Tot overmaat van ramp wordt de velodroom gesloopt om plaats te maken voor nieuwe straten (Nonnemeers- en Abdisstraat).

20 Oktober 1901

Eerste competitiematch

De eerste officiële competitiematch wordt op 20 oktober met 7-1 verloren tegen Leopold Club Oostende. De eerste officiële thuiswedstrijd speelt de Gantoise op 10 november tegen FC Kortrijk.

1902

Belgische kampioenen

Auguste Van de Kerckhove wordt Belgisch kampioen 2e categorie op de 100 m en 400 m lopen, op de 110 m horden en in het verspringen. Raymond De Vos wordt Belgisch kampioen hoogspringen.

11 April 1902

Nieuwe afdeling

Op vraag van Willy Renton wordt er een afdeling cricket opgericht. De trainingen vinden plaats op het Carpentierplein.

1 Juni 1902

Nieuwe afdeling

Boksen en worstelen komen in de mode. Op initiatief van Jules Van de Kerckhove wordt er een afdeling voor opgericht. De trainingen worden in de gemeentelijke turnzaal gehouden onder leiding van M. Lussie en Ch. Lammens.

13 Augustus 1902

Blauw-wit

De officiële clubkleuren van de voetbalploeg worden blauw en wit. Daarvoor voetbalde de Gantoise in een zwarte korte broek met wit boordsel, een zwart shirt (met kraag, witte manchetten en een wit schildje met de initialen ‘AAG’ in zwart op de linkerzijde van de borst) en een zwarte pet met een metalen insigne van de club.

1902

Revival

Oud-leerlingen van het college van Melle zorgen voor een heropleving van het tennis in de Gantoise. De sport was al eerder in de club geïntroduceerd door Georges van der Stegen, maar het bestuur verwachtte toen niet het succes van die nieuwe sport en wilde geen geld vrijmaken om terreinen aan te leggen. Van der Stegen verliet daarop de Gantoise en stichtte de Omnium Sporting Club.

25 November 1902

Eerste officiële scheidsrechter

Hector Priem, kapitein van de voetbalploeg, slaagt voor het examen van scheidsrechter in Division 1 des deux Flandres. De hoogste divisie bestond toen uit twee reeksen, waarvan de winnaars in een eindronde om de landstitel streden. De Oost- en West-Vlaamse ploegen speelden samen in een reeks.

1903

Universiteit

De Gantoise richt een Gentse universitaire voetbalploeg op.

Februari 1903

Junioren kampioen van Vlaanderen

De Gantoise schrijft voor de eerste maal een juniorenploeg in voor het kampioenschap van Vlaanderen. De ploeg wordt meteen kampioen. De spelers, met onder meer Charles de Meulenaere, Joseph De Breuck, Edgard en Raymond Saey en Guy de Limon, zorgen later voor de uitbouw van de voetbalclub, sommigen als speler, anderen als bestuurder.

13 Mei 1903

Nieuwe afdeling

De nieuwe zwemafdeling oefent in zwembad Van Ceulebroeck en introduceert waterpolo in Gent. Ze sluit aan bij de Bond der Belgische Zwemmaatschappijen. Haar uniform bestaat uit een marineblauwe zwembroek met links een insigne met de letters ‘AAG’ ingevlochten. De waterpolospelers dragen daarbij ook nog een blauwe badmuts met witte strepen. Nelson da Silva wordt directeur van de afdeling, E. Hoffmann kapitein van de waterpoloploeg. De afdeling debuteert op het grote internationale zwemfeest op 12 juli 1903 in het Strop in Gent.

26 Juli 1903

Internationale meeting

De Gantoise organiseert een grote internationale atletiekmeeting.

1903 - 1904

Kampioen in tweede divisie

De Gantoise wordt kampioen in tweede divisie van Oost-Vlaanderen en Antwerpen, een regionale reeks.

1903

Student-wielrenner

Marc Gripari, commissaris van de zieltogende wielersectie, wint de Coupe de Flandres en de Belgische kampioenschappen 1000 en 25.000 meter. Hij wordt door de Ligue Vélocipédique Belge aangeduid om op 18 augustus de Belgische kleuren te verdedigen op het wereldkampioenschap in Kopenhagen.

1904

Doorbraak

Twee atleten, Auguste Van de Kerckhove en wijnhandelaar Joseph Marneffe, gaan de atletiekafdeling leiden en zorgen voor een doorbraak. De afdeling behaalt de Challenge d’Athlétisme Categorie 2. Joseph Marneffe wordt in die 2e categorie Belgisch kampioen op de 400 meter, Marcel Dubois in het polsstokspringen. Het uniform van de atletiekafdeling bestaat uit een korte wijde witte broek tot op de knieën, een marineblauw hemdje zonder kraag en met korte mouwen, en een paar spikes.